مقدمه‌ای بر تاریخچه صنعت چاپ

در این مقالهقصد داریم تاریخچه صنعت چاپ را در ایران و جهان بررسی کنیم انتقال مطالب همچون نوشته‌ها، تصاویر، اعداد و علائم و انتقال آن بر روی یک سطح چاپ شونده منتقل شوند اصطلاحا چاپ میگویند. چاپخانه نیز در لغت به‌معنای محل چاپ کردن و در متون مختلف کلمات مطبعه، دارالطباعه، و باسمه‌خانه میباشد. امروزه، چاپ به عنوان یک فرایند انبوه صنعتی در نظر گرفته می‌شود که بخش اساسی صنعت نشر و بخش مهمی از فعالیت‌های اداری و حکومتی را شامل می‌شود.که در امور زیادی همچون سفارش چاپ کارت ویزیت ، چاپ تراکت و …. بکار رفته است.

ریشه‌شناسی

واژهٔ چاپ که از واژه ی «چهاپ» برگرفته شده از واژهٔ مغولی چاو دانسته‌اند که به معنای «فشردن سطحی بر سطح دیگر» است. از طرفی «چاپ» در ترکی به معنی کوبیدن یا حرکت مداوم همراه با کوبش است. چاپ در لغت به‌معنای نقش، اثر، مُهر و نشان آمده‌است و در متون مختلف کلمات طبع، باسمه، و تافت به‌عنوان مترادف آن به‌کار رفته‌است.

محصول پیشنهادی : چاپ تراکت در اصفهان

تاریخچه صنعت چاپ

صنعت چاپ پیشرفت زیادی داشته است و با هر پیشرفتی که اتفاق می افتاد ، زندگی مردم نیز تحت تاثیر ان تغییرات قرار می گرفت و بهبود می یافت . امروزه در سر تا سر این کره خاکی نیاز بشر به صنعت چاپ نمایان است . قبل از اینکه صنعت چاپ تاسیس شود  کتاب ها به صورت دست نویس منتشر می شدند. در امپراطوری های آتن ، روم و … شاهکارها و کتاب ها ادبی را با دست می نوشتند و به همین صورت نسخه های جدیدی از ان کتاب تولید می کردند. چنین روندی در قرن های وسطی رواج داشت .

این روند کار باعث می شد قیمت کتاب به حدی گران باشد که حتی مردم عادی نتوانند آنها را خریداری کنند و فقط عده ی کمی توانایی خرید این کتاب ها را داشته باشند . برای همین شرایط خواندن کتاب و استفاده از علم های مختلف برای همگان فراهم نباشد . خود واژه چاپ از یک لغت قدیمی تری به نام چهاپ برگرفته شده ولی خود این لغت به معنی فشردن سطحی بر سطح دیگر می باشد . ما دراین مقاله قصد داریم که در رابطه با تاریخچه ی صنعت چاپ از ابتدا تا توسعه یافتن صنعت چاپ هم در ایران و هم جهان بپردازیم .

معنای خود کلمه چاپخانه محلی است که در آن چاپ و متن های نوشتاری اتفاق می افتد . به بیانی دیگر چاپخانه یک کارگاه و یا یک مجتمعی می باشد که خدمات چاپی و نوشتاری را برعهده دارد و محلی برای خدمات چاپی مانند چاپ کارت ویزیت ، چاپ تراکت ، چاپ بروشور ، چاپ پاکت ، چاپ سربرگ ، چاپ فاکتور ، چاپ لیبل و … در آن انجام بشود. امروزه صنعت چاپ یک ابزار کلیدی و کاربردی برای نشر و توسعه امور نوشتاری هر حکومت به حساب می اید و ضرورت موجود بودن این موضوع برای همگان واضح می باشد.

تاریخ پیدایش صنعت چاپ در جهان

از ۳ هزار سال قبل از میلاد مسیح ساکنین بین النهرین برای چاپ نوشته و تصاویر از مهره های استوانه ای بر روی سطوح گلی استفاده می کردند در قرن دوازده تکنولوژی صنعت کاغذ به اروپا رسید و همچنین برای اولین بار در قرن 13، حروف فلزی برنز در چین و ژاپن طراحی شد که قدیمی ترین آن به سال ۱۳۹۷ میلاد مسیح برمی گردد. اولین ماشین چاپ توسط  ویلیام کاگستون در سال ۱۴۷۶در انگلستان ساخته شد و همچنین در همان سال ، گراور سازی مسی برای اولین بار برای چاپ تصاویر استفاده شد و  در اواخر قرن پانزدهم صنعت چاپ در بیش از ۲۵۰ شهر مهم در سر تا سر اروپا گسترش یافت .

 چاپ در ایران

در سال ۱۲۲۵ در شهر تبریز  اولین دستگاه چاپ در ایران مورد استفاده قرار گرفته بود. این دستگاه توسط میرزا صالح از قاره اروپا وارد ایران شده بود. میرزا صالح که از سوی دولت ایران برای فراگیری هنرهای جدید به اروپا رفته بود، در بازگشت یک دستگاه چاپ سنگی با خود به تبریز آورد که آن را در سال ۱۲۲۵ هجری قمری راه انداخت. چاپخانهٔ سنگی در مدت کوتاهی در تهران، اصفهان و سپس سایر شهرهای ایران تأسیس شد و این روش چاپ، تا ۵۰ سال ادامه داشت.ناگفته نماند که هشت سال قبل از ورود چاپ سنگی به ایران چاپ سربی راه‌اندازی شده بود، ولی به علت هزینه و زحمت زیاد آن، بعد از ورود چاپ سنگی، کنار گذاشته شد. همچنین ” اولین چاپخانه حرفی در ایران نیز توسط یوسف اعتصامی و در سال ۱۲۷۰ در تبریز پایه گذاری شد.” .

چاپ در کره

اولین بار در سال ۱۲۴۱ میلادی اختراع حروف چاپی فلزی و صنعتی شدن چاپ، از کره است . دولت کره ۶۴ سال قبل از دستگاه چاپ گوتنبرگ وزارت چاپ را تأسیس کرد که وظیفه تولید حروف چاپی فلزی با ریخته‌گری به عهده داشت. احتمال دارد که مارکوپولو که در قرن سیزدهم به چین رفت، کتاب‌های چاپی را دیده باشد و او یا مسافران دیگر جادهٔ ابریشم، این دانش را به اروپا آورده باشند که در زمان بعد گوتنبرگ برای اختراع ماشین ایده گرفته باشد، چون غربیان نیز قبل از گوتنبرگ با چاپ آشنایی داشتند.

محتوای پیشنهادی : بروشور چیست؟

چاپ در اروپا

در ادامه ی مطالب بالا بر اساس نظریات موجود مارکوپولو و دیگر مسافرانی که جاده ابریشم را طی می کردند، بعد از مشاهده کتاب های چاپی ،این فن را به اروپا وارد کرده باشند. گوتنبرگ که با ایده گرفتن از فن آوری و تکنولوژی آن روزه  دستگاه چاپ را اختراع کرد و اولین فردی بود که موفق به ساخت یک قطعه شد که بتواند حروف را چاپ کند. این قطعه ها به مرکب آغشته و با فشار وارده،حروف چاپ می شد.

گوتنبرگ توانست روزی ۳۰۰ الی ۵۰۰ تا برگه چاپ کند. کتاب مقدس اروپایی ها با ۴۲ سطر ، اولین کتابی بود که گوتنبرگ توانست برای اولین بار آن را چاپ کند. چاپخانه آنتون کابرگر مهم ترین چاپخانه اروپا بود که در شهر نورنبرگ آلمان ، با ۲۴ دستگاه و صد ها نفر مشغول به کار بود. استفاده از این دستگاه که توسط گوتنبرگ اختراع شده بود نیز تاریخ مصرفی داشت و سرانجام آلوئیس زنه فلدر آلمانی ، در سال ۱۷۹۶ میلادی ، دستگاه چاپ سنگی یا لیتوگرافی را اختراع کرد.

شیوه های چاپ

دراواخر قرن ۱۸ م شخصی به نام آلویز سنفلدر اتریشی چاپ سنگی را برای تکثیر ورقه‌های موسیقی اختراع کرد بدین گونه که نگاره به وسیلهٔ یک قلم تیز  بر سطح سنگ ایجاد می‌شود.  قسمت‌هایی را که نمی‌خواستند چاپ شود (روی سنگ) مرطوب می‌کردند و در نتیجه مرکب چاپ که چرب است به آن قسمت‌ها نمی‌چسبید و قسمت‌های خشک مرکب را جذب می‌کردند و بدین صورت سطح آماده چاپ شامل دو قسمت بود یکی سطوح مرطوب برای قسمت های سفید و دیگری قسمت خشک برای قسمت های رنگی.

همین شیوه چاپ باعث اختراع چاپ افست شد. اختراع عکاسی با وجود اینکه تهدیدی برای روش‌های دستی چاپ به حساب می‌آمد اما با اختراع عکاسی روش حساس کردن سطح فلز و برگرداندن تصویر و حروف و نقوش بر روی آن ابداع شد. در اوایل قرن ۱۹ م ماشین‌هایی ابداع شد که اعمال مختلف چاپ را به‌طور خودکار انجام می‌دادند و در نتیجه سرعت چاپ افزایش یافت تا جایی که ماشین‌های روتاتیو که قادر بودند در یک لحظه هر دو روی کاغذ را چاپ کنند به وجود آمد.

محصول پیشنهادی : چاپ کارت ویزیت در اصفهان

انواع چاپ

مهم‌ترین این روش‌های عبارت‌اند از:

• چاپ افست : عمدتاً برای انتشارات، تبلیغات
• چاپ فلکسو : عمدتاً برای بسته‌بندی
• چاپ هلیوگراور : عمدتاً برای بسته‌بندی
• چاپ سیلک اسکرین : عمدتاً برای تبلیغات چاپ‌های تفکیکی
• چاپ لتر پرس : یکی از روش‌های چاپ برجسته از قدیمی‌ترین روش‌های چاپی است.
• چاپ دیجیتال : برای همه مصارف، تبلیغاتی و اداری در تیراژ پایین
• چاپ فلت بد : برای همه اجسام سخت مسطح

سخن آخر

تا اینجا تاریخچه چاپ را دریافتید ، طراحی و چاپ ابزار های تبلیغاتی که می‌تواند اثری شگرف بر کسب و کار شما داشته باشد، توسط این مجموعه با کیفیتی درخور ارائه می شود. چاپخانه ایران زمین، عضوی از خانواده ی بزرگ صنعت چاپ در سراسر دنیا است که سعی دارد خدمات خود را با کیفیتی بالا و قیمتی مناسب به مشتریان عرضه کند. ما با تکیه بر تجربه و علم در تلاشیم که بتوانیم اطلاعات خوبی را در اختیار مشتریان عزیز قرار دهیم.